HƯỚNG DẪN THAY BÁNH XE DỰ PHÒNG

Thứ bảy, 10/05/2025, 09:52 (GMT+7)

Trong quá trình sử dụng ô tô, các tình huống khẩn cấp như lốp xe bị thủng, xì hơi hay nổ lốp giữa đường là điều hoàn toàn có thể xảy ra, đặc biệt khi di chuyển ở những khu vực xa trung tâm, thiếu dịch vụ cứu hộ hoặc hỗ trợ kỹ thuật. Trong những trường hợp này, việc biết cách thay bánh dự phòng không chỉ giúp người lái chủ động xử lý sự cố mà còn đảm bảo an toàn cho bản thân và hành khách, đồng thời tiết kiệm thời gian, chi phí và tránh được sự bị động, phiền phức do chờ đợi cứu hộ.

Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều chủ xe – đặc biệt là những người ít kinh nghiệm – vẫn chưa được trang bị đầy đủ kỹ năng thay bánh dự phòng. Một số người thậm chí không biết vị trí bánh dự phòng, không hiểu rõ công cụ đi kèm hoặc quy trình tháo lắp bánh đúng kỹ thuật. Việc này tiềm ẩn nhiều rủi ro như thao tác sai khiến xe bị trượt khỏi kích, làm hỏng các bộ phận khác của xe hoặc gây mất an toàn khi xe chưa được đặt ở vị trí ổn định.

Do đó, trang bị kiến thức và kỹ năng thay bánh dự phòng là yêu cầu cơ bản đối với mỗi người điều khiển ô tô. Đây không chỉ là kỹ năng cần thiết giúp xử lý tình huống bất ngờ một cách hiệu quả, mà còn thể hiện sự chủ động và trách nhiệm trong việc sử dụng và bảo dưỡng phương tiện cá nhân. Việc phổ biến và hướng dẫn kỹ năng này cần được lồng ghép trong các khóa học lái xe, tài liệu hướng dẫn sử dụng xe và các hoạt động tuyên truyền về an toàn giao thông.

1. Hướng dẫn chi tiết cách thay bánh dự phòng

Bước 1: Tìm vị trí đỗ xe an toàn, có bề mặt phẳng để thay bánh

Người lái cần tìm một nơi đỗ xe bằng phẳng và chắc chắn nhằm hạn chế xe lăn bánh khi đang thay bánh xe ô tô. Nếu gặp trường hợp xe bị xì hơi trên đường cao tốc, cần phải đỗ vào làn khẩn cấp, sau đó bật đèn cảnh báo nguy hiểm.

Bước 2: Cài số và kéo phanh tay

Để tránh xe lăn bánh trong quá trình thay lốp, người lái cần số 1 hoặc số R đối với xe số sàn, số P đối với xe số tự động sau đó kéo phanh tay.

                                                                      Hình 1. Cài số R hoặc số 1 cho số sàn hoặc số P cho số tự động

Bước 3: Chèn bánh trước và bánh sau của xe

Để tăng tính an toàn, người lái cần chèn bánh trước và bánh sau của xe bằng một vật đủ cứng để ngăn xe tự di chuyển.

                                                                                          Hình 2. Chèn bánh xe để tránh cho xe tự di chuyển

Bước 4: Lấy bánh dự phòng và các dụng cụ

Thông thường, bánh dự phòng và dụng cụ tháo lắp, kích nâng được đặt ở khoang dưới của cốp sau xe hoặc bên dưới gầm xe. Tùy từng xe mà có cách tháo lốp dự phòng khác nhau, người lái nhìn theo hướng dẫn bên trong cốp để tháo bánh dự phòng.

                                                                                          Hình 3. Vị trí bánh dự phòng nằm dưới cốp sau xe

 

                                                                                       Hình 4. Vị trí bánh dự phòng nằm dưới gầm xe

Bước 5: Kê kích

Đặt kích dưới gầm xe gần vị trí bánh cần thay, đảm bảo kích tiếp xúc được với phần kim loại của bộ khung xe, sau đó dung tay quay để quay nâng kích chạm khung. Nếu đặt sai vị trí kích thì khi nâng xe có thể gây trượt làm mất an toàn, hoặc làm phần nhựa bị vỡ bị vỡ.

                                                                                                                 Hình 5. Vị trí đặt kích nâng

Bước 6: Nới lỏng đai ốc của bánh xe cần thay thế

Sử dụng tuýp tháo ốc bánh xe để nới lỏng đai ốc theo thứ tự đối xứng, chéo nhau. Lưu ý nếu xe có nắp chụp lazăng hoặc nắp đậy trục bánh xe thì ta cần tháo nắp đậy rồi mới tiến hành nới.

                                                                                                    Hình 6. Nới lỏng đai ốc bánh xe

Bước 7: Nâng kích để nhấc bánh xe khỏi mặt đất

Người dùng nên nâng kích đủ cao để có thể tháo bánh xe khỏi mặt đất và thay bánh dự phòng vào. Đặc biệt, trong quá trình nâng kích, người sửa phải đảm bảo xe được cố định chắc chắn. Trường hợp phát hiện ra bất kỳ sự mất ổn định nào, hãy hạ thấp kích và giải quyết rắc rối trước khi tiếp tục nâng xe lên cao. 

Bước 8: Tháo rời đai ốc và bánh xe cần thay thế

Tháo rời tất cả đai ốc của bánh xe cần thay thế, sau đó lấy bánh xe hỏng ra và đặt nó dưới gầm xe để đề phòng trường hợp kích nâng bị hỏng khiến xe sụp xuống gây nguy hiểm.

                                                                                             Hình 7. Tháo rời đai ốc và đưa bánh xe hỏng ra ngoài

 

Bước 9: Lắp bánh xe dự phòng

Lắp bánh xe vào moay ơ, sau đó gá ốc và vặn chặt bằng tay. Khi lắp bánh xe lưu ý đầu van lốp xe phải hướng ra bên ngoài, tránh lắp ngược.

Bước 10: Hạ kích không hoàn toàn cho bánh xe chạm đất và dùng dụng cụ siết chặt các đai ốc

Lưu ý trước khi hạ kích cần lấy bánh xe hỏng ra khỏi gầm rồi mới tiến hành hạ kích, và siết ốc theo chiều đối xứng, chéo nhau.

Bước 11: Hoàn thành quá trình thay bánh dự phòng

Hạ kích hoàn toàn, lấy kích ra khỏi gầm xe và cất cùng với bánh xe hỏng.

Kiểm tra lại lực siết đai ốc đã chắc chắn hay chưa, nếu chưa thì siết chặt lại một lần nữa bằng dụng cụ.

2. Những lưu ý khi sử dụng bánh xe dự phòng

Sử dụng bánh xe dự phòng không nên chạy quá nhanh. Thông thường trên bề mặt lốp dự phòng sẽ ghi tốc độ tối đa không quá 80km/h, để an toàn tốt nhất nên chạy khoảng 40 ÷ 50 km/h.

                                                                                               Hình 8. Giới hạn tốc độ ghi trên bánh xe dự phòng

Bánh xe dự phòng chỉ sử dụng tạm thời, vì vậy người lái nên mang xe đến cơ sở sửa chữa càng sớm càng tốt để vá lốp hỏng và thay thế lại để 4 lốp đồng đều.