HỆ THỐNG TREO TRÊN XE Ô TÔ

Thứ bảy, 31/05/2025, 10:07 (GMT+7)

1. Khái niệm

Hệ thống treo là bộ phận kết nối khung xe và bánh xe với hệ thống khung. Hệ thống treo có chức năng nâng đỡ toàn bộ tải trọng của xe, giảm rung lắc và hạn chế độ dao động ngang của thân xe. Hệ thống này không chỉ giúp ổn định xe mà còn mang lại cảm giác thoải mái và an toàn cho người ngồi trên xe.

                                                                                                                 Hình 1: Hệ thống treo giúp xe di chuyển êm ái, ổn định

2. Cấu tạo

            Cùng với sự phát triển của công nghệ, thiết kế hệ thống treo hiện nay rất đa dạng về kiể dáng và công năng sử dụng ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, dù được chế tạo theo thiết kế nào thì vẫn đảm bảo 3 bộ phận chính:

Bộ phận đàn hồi: Bộ phận này có thể là: lò xo xoắn, lá nhíp, thanh xoắn hoặc khí nén, tùy đặc điểm và thiết kế từng loại xe sẽ có bộ phận đàn hồi khác nhau. Bộ phận đàn hồi có tác dụng hấp thụ các lực tác động từ mặt đường và làm giảm bớt lực tác động lên khung xe, từ đó mang lại sự êm ái cho người ngồi.

                                                                                                               Hình 2: Một số dạng đàn hồi

Bộ phận giảm chấn có tác dụnghấp thụ các dao động liên tục từ bộ phận đàn hồi, giúp cho xe di chuyển êm dịu hơn, bộ phận giảm chấn thường có hai loại chính là: giảm chấn ma sát và giảm chấn thủy lực. Giảm chấn ma sát là loại giảm chấm sử dụng lực ma sát giữa các lá nhíp để dập tắt dao động. Loại này không được sử dụng nhiều vì tính ổn định không cao. Giảm chấn thủy lực lợi dụng lực ma sát giữa các lớp dầu lỏng để dập tắt dao động và đa số các dòng xe hiện nay đang sử dụng loại giảm chấn này.

                                                                                                                  Hình 3: Bộ phận giảm chấn

Bộ phận dẫn hướng là phần quan trọng chịu trách nhiệm điều khiển độ dao động của bánh xe theo phương thẳng đứng, đảm bảo động học của xe. Ngoài ra bộ phận này sẽ tiếp nhận và truyền lực từ bánh xe lên khung xe, giúp xe di chuyển ổn định hơn, đầm chắc hơn.

3. Nguyên lý hoạt động

Hệ thống treo hoạt động dự trên sự tương tác giữa các bộ phận như giảm xóc, lò xo, cần điều khiển,... Khi xe di chuyển trên mặt đường không bằng phẳng, gồ ghề thì bánh xe sẽ tác động trực tiếp lên mặt đường. Khi đó những rung lắc sẽ được tạo ra và lò xo sẽ nén, hấp thu những rung động đó. Đồng thời, bộ phận giảm chấn sẽ kiểm soát độ nhún nhảy (độ dao động) của lò xo nhằm giúp cho ô tô không bị rung quá mức. Trong khi, các cần điều khiển và thanh cân bằng sẽ giữ cho bánh xe ít bị chao đảo, luôn thẳng đứng với khung xe, hạn chế nguy cơ lật tối đa cho xe.

4. Phân loại 

4.1. Hệ thống treo phụ thuộc

Các bánh xe ở 2 bên sẽ được kết nối với một trục chung. Trục này được kết nối với thân xe, chính vì vậy mà khi có lực tác động lên một bên bánh xe sẽ ảnh hưởng đến bánh xe đối diện. Hệ thống này có cấu tạo đơn giản và có ưu điểm là độ bền cao, khả năng chịu trọng tải lớn, đảm bảo cân bằng tốt nên giúp cho xe ít bị lật nghiêng. Tuy nhiên nó có độ âm ái kém hơn so với các hệ thống khác

                                                                                                            Hình 4: Hệ thống treo kiểu phụ thuộc

4.2. Hệ thống treo độc lập

Các bánh xe không có sự liên kết cứng với nhau. Do đó, khi chuyển động sẽ không có sự tương tác giữa bánh xe các bánh xe đối diện. Tuy nhiên, so với hệ thống treo phụ thuộc thì hệ thống treo độc lập có cấu tạo khá phức tạp. Mặt khác, loại hệ thống độc lập lại có ưu điểm là giúp xe chuyển động êm ái và độ bám đường rất tốt

                                                                                                             Hình 5: Hệ thống treo độc lập

                                                                                                   Hình 6: Một số hệ thống treo độc lập phổ biến trên xe ô tô hiện nay

4.3. Hệ thống treo bán độc lập

            Hệ thống treo bán độc lập có thiết kế các bánh xe chuyển động tương đối với nhau, ảnh hưởng đến nhau. Hệ thống treo này thường ở dạng thanh xoắn kết hợp thanh cân bằng.

                                                                                                               Hình 7: Hệ thống treo bán độc lập

Trên đây là một số thông tin cơ bản về hệ thống treo trên xe ô tô. Nó là một hệ thống phức tạp và quan trọng; ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn, hiệu suất và trải nghiệm lái xe. Chính vì vậy việc hiểu rõ về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của hệ thống treo sẽ giúp cho người sử dụng có cái nhìn tổng quan về xe, đồng thời hiểu được tầm quan trọng của việc bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo chiếc xe hoạt động an toàn, hiệu quả.